Marloes Durinck
Wat zet je in een duurzaamheidsverslag?
Resultaten uit het verleden
We kunnen de zin ‘resultaten uit het verleden…’ denk ik allemaal wel afmaken. Nu kunnen die resultaten dan geen garantie voor de toekomst bieden, toch geven sommige wel garantie op een groenere toekomst. Dan heb ik het over duurzame resultaten die je met je bedrijf kunt behalen. Vanaf 1 januari 2023 is het voor grote bedrijven verplicht om een duurzaamheidsbeleid te hebben en de resultaten ervan bij te gaan houden. Zodat ze vanaf 2024 deze kunnen rapporteren in hun duurzaamheidsverslag. Na deze blog te hebben gelezen weet je welke duurzame resultaten er zijn, of je wel of niet verplicht bent als bedrijf ze te rapporteren, wat een duurzaamheidsverslag is en wat je er in zet.
Inzicht
In ieder geval geven duurzame resultaten je inzicht. Bijvoorbeeld wat je op maatschappelijk verantwoord gebied bijdraagt met je bedrijf. Wat je tot nu toe al bereikt hebt. Of wat je duurzaamheidsbeleid is. Dit kun je in een duurzaamheidsrapportage, jaarverslag, duurzaamheidsverslag of MVO verslag verwerken, geef het beestje een naam. In ieder geval zet je in het verslag wat je bereikt hebt qua resultaten en impact op het gebied van de verschillende duurzame onderwerpen mens, milieu en maatschappij.
Waarom duurzaam rapporteren?
Waarom zou je rapporteren? De meeste ondernemers blijven ver weg van dit soort rapporten. Er gaat een hoop tijd in zitten en wie leest ze uiteindelijk? Als je met meerdere stakeholders te maken hebt, in welke variant dan ook, ben je misschien sneller geneigd om zo’n rapport op te stellen over je duurzame resultaten. Klanten willen weten wat je op duurzaam gebied doet en bereikt hebt als duurzame ondernemer. Leveranciers vinden het wellicht ook interessant om te zien wat hun aandeel hierin is en waar zij bijdragen aan jouw duurzame resultaten. En hopelijk dat ze zo ook zien waar er nog verbetering zit en daar actie op ondernemen. Zo draag je samen bij aan een betere wereld.
Duurzame resultaten
Er wordt nog hard gewerkt om de standaarden op te stellen die in het duurzaamheidsverslag moeten komen. Onderwerpen zullen in ieder geval zijn hoe en wat voor impact je hebt op mens, milieu en maatschappij, maar ook andersom. Dus welke onderwerpen hebben vanuit mens, milieu en maatschappij impact op jouw bedrijf? Hierbij is belangrijk wat relevant is en waar jij invloed op kunt uitoefenen met je bedrijf. Niet zozeer gericht op wat commercieel het beste werkt, of het meest interessant is.. Dat kunnen namelijk twee hele andere invalshoeken zijn. Denk bijvoorbeeld aan het verminderen van de CO2 uitstoot met je bedrijf, het terugdringen van kinderarbeid binnen jouw keten of meer diversiteit of inclusiviteit binnen je bedrijf.
Duurzaamheidsverslag verplicht
Vanaf 2023 is het vanuit de Europese Unie dus verplicht voor grote bedrijven om over hun duurzaamheidsbeleid en prestaties te rapporteren in een duurzaamheidsverslag. Wat verstaat de EU onder grote bedrijven?
📄 meer dan 250 medewerkers
📄 meer dan 40 miljoen euro netto omzet per jaar en / of
📄 meer dan 20 miljoen euro op de balans
Waren het eerst alleen nog de beursgenoteerde bedrijven, nu is de verplichting breder getrokken. Niet alleen moet er verslag gedaan worden, het moet ook getoetst worden door accountants om op die manier de betrouwbaarheid te vergroten.
Klimaat ellende
Op zich best gek dat dit tot nu toe nog niet verplicht was, het gaat tenslotte om het effect van een bedrijf op mens, milieu en samenleving. In mijn ogen belangrijke aandachtsgebieden. Misschien had het ons al aardig wat klimaat ellende bespaard als dit al eerder verplicht was gesteld? Maar goed, blij dat het nu wel ingevoerd gaat worden. Op deze manier gaan bedrijven er bewuster mee om en heeft het hopelijk een positief effect.
Waarom duurzame verslaglegging verplicht?
De reden dat het verplicht wordt is kort gezegd dat bedrijven in actie moeten gaan komen op gebied van duurzaamheid. Dus afscheid nemen van het vrijblijvende karakter. Bewust nadenken over de impact van keuzes en investeringen op mens, milieu en maatschappij. Willen we namelijk de doelstellingen van bijvoorbeeld het Parijse klimaatakkoord gaan halen, dan moeten er echt meer concrete duurzame acties en doelstellingen komen vanuit het bedrijfsleven. Daarnaast hoopt de EU om op deze manier meer transparantie te krijgen, naast een betere kwaliteit van de duurzaamheidsinformatie.
CSRD
Waar vind je dit allemaal? In de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) die april vorig jaar werd aangekondigd. Naast dat het een mondvol is, is het de opvolger van de NFRD (Non-Financial Reporting Directive) opgesteld in 2018. De rapportage werkt twee kanten op. Naast dat bedrijven dus verslag moeten doen wat hun bedrijfsactiviteiten voor invloed hebben op het milieu en de samenleving, gaat het ook om de risico’s die milieu en sociale onderdelen voor effect hebben op een bedrijf. Denk hierbij bijvoorbeeld aan grondstoffenschaarste, productieverstoring door extreme weersomstandigheden, verlies van biodiversiteit of schending van de mensenrechten. Het gaat dus ook om de leveranciers in je bedrijfsketen en wat voor impact zij hebben. Wat het verder inhoud en hoe je ermee aan de slag kan gaan lees je hier.
Toekomst
Zoals gezegd gaat het niet alleen om wat een bedrijf bereikt heeft in een bepaald jaar, wat tot nu toe het geval was. Maar ook wat het in de toekomst gaat doen op gebied van duurzaamheid. Je zult als bedrijf dus ook moeten gaan nadenken over je lange termijn duurzame doelstellingen. Om zo duurzaamheid meer en meer te integreren in je bedrijfsstrategie. Maak je duurzame doelstellingen daarom ook SMART, om op die manier de voortgang te kunnen controleren en laten controleren.
Klein bedrijf
Nu zul je denken, gelukkig zeg, ik ben geen groot bedrijf, dus daar hoef ik niets mee. En door. Op zich heb je daar gelijk in, je bent het niet verplicht vanuit de overheid in ieder geval. Zelf zit ik als zzp-er mijlenver van de definitie van een groot bedrijf vandaan. En heb ik ook niet de ambitie om zo’n groot bedrijf te worden als in de criteria hierboven. En met mij zullen dat vele andere ondernemers zijn, die onder de grens van de gestelde criteria blijven. Maar waarom wachten, of het niet doen, als je een kleiner bedrijf bent? Misschien wordt het straks wel verplicht voor elk bedrijf, want elk bedrijf heeft impact op mens, milieu en samenleving.
Practice what you preach
Vanaf de start van mijn bedrijf ben ik begonnen met het vastleggen van duurzame resultaten. Vooral in het kader van transparantie, wat een belangrijk onderdeel is van duurzaam ondernemen. Maar niet alleen dat, ik wil ook voortgang kunnen meten op duurzaam gebied en dat kan alleen als je bijhoud wat je per jaar bereikt hebt. Daarnaast vind ik het belangrijk dat anderen mijn groene resultaten en duurzaamheidsbeleid kunnen inzien, ’practice what you preach’. Zo kijkt echt niet iedere ondernemer ernaar, dat realiseer ik me, maar begin eens met één of twee duurzame doelstellingen per jaar. Dan zul je zien wat je bereikt en dat het goed voelt om te zien wat jij aan positieve impact bijdraagt als bedrijf. En daarmee bijdraagt aan een betere wereld.
Paniek?
Reden tot paniek? Ietsiepietsie misschien. Want als je nog nooit wat gedaan hebt op gebied van duurzaamheid, laat staan iets met rapportages over duurzaamheid, EN je valt onder de categorie bedrijven die dat dus wel moeten gaan doen, dan heb je misschien wel een beetje reden tot paniek. Je moet dan namelijk allereerst een duurzaamheidsstrategie op gaan zetten, duurzaamheidsdoelstellingen vastleggen, duurzaamheid integreren in processen binnen je bedrijf, duurzaamheidsindicatoren gaan bepalen, het gaan meten, er over gaan rapporteren en het dus ook nog laten toetsen door accountants. Dan komt 1 januari 2023 ineens wel erg dichtbij… en is het misschien logisch dat je enigszins hartkloppingen krijgt.
Ingangsdatum CSRD?
Je hebt nog wel wat tijd hoor, ik schrijf wel dat het vanaf 2023 verplicht is, maar dat houd in dat je vanaf 1 januari 2024 moet kunnen rapporteren over 2023. Wat dus wel weer betekent dat je dit jaar alles moet hebben staan om vanaf 1 januari 2023 te kunnen starten met meten. Kun je daar alvast een SMART doelstelling voor op gaan stellen.
Ik zal je op weg helpen: Voor 1 januari 2023 een duurzaamheidsbeleid inclusief duurzame doelstellingen en indicatoren opgesteld hebben, om vanaf 1 januari 2023 actief in te kunnen zetten. Mocht je hem nog SMART-er weten, laat het me gerust weten!
CSRD ook voor MKB
Zoals eerder geschreven zit ik als zzp-er mijlenver van de definitie groot bedrijf vandaan.. Maar nogmaals, waarom zou je wachten, of het niet doen, als je een kleiner bedrijf bent? Vanaf 2026 wordt het namelijk ook verplicht voor het MKB. Wat concreet betekent dat je over 2025 moet kunnen rapporteren vanaf 1 januari 2026. En dus in 2024 alles voorbereid en klaar moet hebben. Het zou natuurlijk fantastisch zijn als straks elk bedrijf klimaat neutraal of positief onderneemt. Maar dat is misschien te ambitieus of naïef, maar je moet ergens in geloven. Laten we eerst maar eens beginnen dat alle bedrijven een duurzaamheidsbeleid hebben…
Persoonlijke ambitie
Ook dit jaar was het weer even puzzelen om mijn duurzame resultaten op een rijtje te krijgen. Maar mijn duurzaamheidsverslag over 2021 is weer een feit. Ondanks dat ik door omstandigheden minder (duurzame) resultaten heb gehaald dan ik had gehoopt. Maar dat mag de pret niet drukken en het heeft mij er zeker niet van weerhouden om ze op een rijtje te zetten. De ambitie blijft om in 2022 minstens twee keer over de resultaten van 2021 te gaan. Naast dat ik ook bezig ga om SMART duurzame doelen op te stellen. Het verslag is niet te vergelijken met de verslaglegging die vanuit de CSRD opgelegd gaat worden, maar het begin is er 🙂
Inspiratie voor duurzaamheidsverslag
Inspiratie nodig wat je in een duurzaam jaarverslag zet? Kijk dan eens op deze website , hier vind je jaarverslagen van Nederlandse bedrijven met betrekking tot duurzaamheid. Of kijk eens bij Tony Chocolonely, die maken er een heus feestje van, waardoor het niet alleen leerzaam is, maar ook nog eens goed te lezen. Zo zie je maar dat duurzaamheid echt niet saai hoeft te zijn.
Snel of langzaam aan de slag met je duurzaamheidsverslag
Kortom, rap werk aan de winkel als je onder de criteria valt om vanaf 2024 te rapporteren. En in een wat langzamer tempo als je onder de criteria valt om te rapporteren vanaf 2026 als MKB-er. Nog even kort op een rijtje wat nu ook alweer de bedoeling is van dat duurzaamheidsverslag: je bent verplicht om te rapporteren over wat je bereikt hebt qua resultaten en impact op het gebied van de verschillende duurzame onderwerpen mens, milieu en maatschappij. Daarnaast moet je ook laten zien wat je in de toekomst qua duurzaamheid op de planning hebt staan.
Acties voor duurzaamheidsverslag
Welke stappen komen er bij een duurzaamheidsverslag kijken, of liever gezegd een duurzaamheidsbeleid? Want het verslag is uiteraard een afgeleide van je beleid. Ik heb ze voor je op een rijtje gezet:
🌱 Duurzaamheidsstrategie opstellen of bijwerken
🌱 Duurzame doelen bepalen op korte, middellange en lange termijn, of bijstellen
🌱 Duurzaamheidsindicatoren bepalen of controleren
🌱 Bedrijfsprocessen op duurzaamheidsstrategie inrichten of aanpassen
🌱 Dataverzameling van duurzame resultaten
🌱 Systemen daarvoor inrichten
🌱 Rapporteren over duurzame resultaten en toekomstige duurzame plannen
🌱 Duurzaamheidsverslag laten toetsen door controllers
Wist jij dat het verplicht gaat worden als bedrijf om over duurzaamheid te rapporteren?
Dit artikel delen:
PS
Er gaat trouwens nog iets veranderen vanaf 1 januari 2023 waar je wel of niet voor in actie moet komen met je bedrijf. Zeker als je een bedrijfspand hebt grotere dan 100m2. In deze gratis weggever lees je er alles over Naar minimaal energielabel C. Hoe dan?
