

Marloes Durinck
Eerlijke handel en lonen
Eerlijke handel
Eerlijke handel is altijd prettig, ongeacht in welke branche je onderneemt en op wat voor manier je dat doet. Bij duurzaam ondernemen speelt dit een nog grotere rol, en wordt het Fairtrade genoemd. Er is zelfs een onafhankelijke keurmerk hiervoor, het keurmerk Max Havelaar. Maar Fairtrade gaat verder dan dat. Wat Fairtrade is, wat erbij komt kijken, hoe het bijdraagt aan eerlijke lonen en wat jij ermee kunt doen als ondernemer ontdek je in deze blog.
Fairtrade week
Twee keer per jaar wordt er extra aandacht gegeven aan Fairtrade, namelijk in de Fairtrade weken. Een in het voorjaar en één in het najaar. De voorjaarseditie is deze keer van 7 tot en met 15 mei. Tijdens deze week worden consumenten aangemoedigd te kiezen voor Fairtrade producten van Max Havelaar. Ook worden er tal van activiteiten georganiseerd rondom dit thema. Maar het gaat verder dan producten. Het thema dit voorjaar is namelijk naast eerlijke handel ook gericht op bewustwording voor eerlijke lonen. Het is overigens niet toevallig dat World Fair Trade dag in de voorjaarseditie valt, namelijk op 14 mei.
SDG 8 - Eerlijk werk en economische groei
Het thema eerlijke lonen sluit mooi aan bij een van de 17 SDG’s (Sustainable Development Goals ofwel duurzame doelen, waar ik het in eerdere blog over heb gehad). Want SDG nummer 8 heeft als thema eerlijk werk en economische groei. Die laatste kan pas duurzaam zijn als er sprake is van een verantwoorde inzet van kapitaal, arbeid en grondstoffen. En als inkomsten en winsten eerlijk verdeeld worden tussen burgers en bedrijven. En dat is helaas nog steeds niet het geval.

Leefbaar loon
Maar wat is nu een eerlijk loon? Dat is het ontvangen van in ieder geval een leefbaar loon of inkomen. Ongeacht waar je woont gaat dat over het feit of je met je inkomen in je basisbehoeften kan voorzien. Dus bijvoorbeeld voldoende voedsel, kleding en scholing kan bekostigen en dat je ook nog wat achter de hand kunt houden. Het verschil tussen een leefbaar loon en een leefbaar inkomen is dat loon verwijst naar mensen in loondienst en inkomen naar zelfstandigen. Volgens een berekening was, tussen 2015 en 2018, het leefbaar loon in Nederland 1025 euro per maand. Een leefbaar loon is overigens ook één van de mensenrechten.
Minimum loon
Om het nog iets ‘ingewikkelder’ te maken is een leefbaar loon niet hetzelfde als een minimumloon. Dat laatste is namelijk het laagste bedrag dat een werkgever wettelijk verplicht is aan loon te betalen. En hoeft dus niet hetzelfde te zijn als je leefbaar loon krom genoeg. Per land kan het verschillen, maar helaas ligt het in veel landen nog ver uit elkaar. En is het soms zelfs zo dat het minimum loon minder is dan het leefbaar loon. Maar ook dichter bij huis, in Europa, is het nog niet transparant en zoals het zou moeten zijn. Een aantal landen in Europa heeft zelfs geen minimumloon. Daar wordt het loon bepaald door onderhandelingen van vakbonden, bijvoorbeeld in Italië, Oostenrijk en een aantal Scandinavische landen.
Fairtrade een leefbare inkomens
Wat kan Fairtrade nou doen aan leefbare inkomens? Het kan bijdragen aan eerlijke betalingen, zoals het werken met minimumprijzen per soort product en vaste, niet onderhandelbare premies. Dus als je Fairtrade producten koopt weet je zeker dat je bijdraagt aan meer leefbare inkomens en dat je kinderarbeid en armoede tegengaat. Dat leefbaar inkomen is er natuurlijk niet zo maar, dat vraagt structurele veranderingen en samenwerkingen tussen veel partijen. Dus nog een lange weg te gaan.
Fairtrade organisaties
Ook zijn er bedrijven die werken volgens de 10 Fairtrade principes van de World Fair Trade Organization (WFTO). Deze Fairtrade organisaties hebben deze principes verankerd in hun werkwijze. De principes moeten ervoor zorgen dat deze organisaties mensen en de planeet voorop stellen bij alles wat ze doen. Een paar voorbeelden zijn Fairtrade International (in NL bekend als Max Havelaar), WFTO zelf, Fair Wear Foundation en Rainforest Alliance. Het kan een beetje verwarrend zijn want Fairtrade is, naast dat het een naam van een keurmerk is, ook een wereldwijde beweging die bijdraagt aan armoedebestrijding en duurzame ontwikkeling.
Fairtrade principes

De 10 Fairtrade principes zijn de volgende:
🍃kansen bieden aan kansarme producenten
🍃transparantie en verantwoordelijkheid
🍃eerlijke handelsvoorwaarden
🍃verantwoorde prijzen en eerlijke lonen
🍃geen kinderarbeid en geen dwangarbeid
🍃geen discriminatie. Gendergelijkheid.
🍃verantwoorde arbeidsomstandigheden
🍃capaciteitsopbouw
🍃promoten van eerlijke handel
🍃respect voor het milieu
Uiteraard controleert WFTO ook of Fairtrade organisaties deze principes naleven.
Fairtrade en ondernemen
Wat kun jij doen als ondernemer om hierin een verschil te maken? Je kunt bijvoorbeeld meer Fairtrade producten kopen met je bedrijf. Vooral in de voedingsmiddelen zijn er tal van keuzes om de Fairtrade varianten te kopen. Denk bijvoorbeeld aan koffie, thee of suiker. Bij Fairtrade Nederland hebben ze een overzicht van allerlei Fairtrade producten. Daarnaast kun je ook kijken of je met Fairtrade organisaties kunt samenwerken, of dat je hun werk ondersteunt door er in je netwerk over te communiceren.
True pricing
Naast eerlijke handel is ook een eerlijke prijs belangrijk als je het hebt over duurzaamheid en duurzaam ondernemen. True pricing gaat over de juiste prijs betalen. Dat is de prijs inclusief de impact voor dier, mens, milieu en maatschappij bij het vervaardigen van die producten. En dan zul je begrijpen dat de prijzen die we nu betalen vaak veel te laag liggen. Maar geld ligt gevoelig en nog niet veel mensen zijn bereid de echte prijs te betalen als die hoger ligt dan ze gewend zijn. Ook al is dat beter voor onze planeet en uiteindelijk voor onszelf.
Eerlijk is eerlijk
Eerlijk is eerlijk, we zijn nog ver weg van wereldwijde eerlijke handel, lonen en prijzen, maar er wordt gelukkig door allerlei instanties en mensen hard aan gewerkt om dat steeds meer gelijk te krijgen. Fairtrade heeft dus niet alleen te maken met eerlijke handel, maar ook met eerlijke lonen. Door het kopen van Fairtrade producten, of het werken met Fairtrade organisaties, weet je dat je bijdraagt aan deze twee onderdelen van Fairtrade.
Gebruik jij al Fairtrade producten in je onderneming?
Dit artikel delen:
Bewaren op Pinterest:
