Marloes Durinck
Duurzame thee op een rij
Thee
Van waterige thee waar je de bodem van je mok door ziet, tot thee zo sterk dat je lepeltje er bijna van krom trekt. Met melk, suiker, of met honing. Witte, groene, zwarte thee, kortom ook in thee heb je enorm veel variatie. In een van mijn eerdere blogs schreef ik over duurzame koffie en beloofde ik de theedrinkers onder ons dat er ook eentje kwam over thee. Dus daarom in deze blog alles over (duurzame) thee op een rij, van de oorsprong van thee tot en met alternatieve theetjes. Zowel voor privé als voor je onderneming.
Ontstaan thee
Eigenlijk is het principe heel simpel. Neem wat gedroogde bladeren van een theeplant, giet er kokend water overheen, even trekken, et voilà je hebt een lekker warm kopje thee. Het is per ongeluk ontdekt doordat een Chinese keizer (Shen Nung om precies te zijn) 2700 jaar voor Christus tijdens een pauze zijn drinkwater kookte waar toen per ongeluk wat blaadjes in terecht kwamen. Het grappige is dat pas ruim 3000 jaar na dit gebeuren thee pas als drank werd genuttigd, of liever gezegd als genotsmiddel. Ook al heb je daar misschien andere associaties bij. Daarvoor werd thee alleen als medicijn en versterkend middel gebruikt. De oorsprong van thee ligt dus in China en het duurde best lang voordat er export van thee naar andere Aziatische landen plaats vond. In Europa werd het zelfs pas in 1600 geïntroduceerd.
Theerituelen
Er zijn aardig wat theerituelen en ook technieken hoe je thee het beste zou kunnen zetten. In China nemen ze echt de tijd er voor en is het een juiste mix tussen bereiding, smaak en waar je de thee in serveert. In Japan is er rondom de groene Matcha thee een complete theeceremonie. Het doel van de ceremonie is het creëren van een relaxte sfeer en is het een manier van communiceren tussen de gastheer / vrouw en zijn of haar gasten. Maar ook dichterbij, in Engeland, weten ze er een heel ritueel van te maken. Wie is er niet bekend met de high tea?
Rondje thee over de wereld
Thee wordt in allerlei varianten gedronken over de wereld heen. In Engeland bijvoorbeeld doen ze er een hoop melk in, misschien omdat de Engelsen hun thee het liefst erg sterk drinken. In Tibet en Mongolië drinken ze yak thee of boterthee, thee met een hoop boter en zout erin. Sprekende uit eigen ervaring vond ik dat nou niet de meest smakelijke variant. In Zuid Amerika drinken ze maté, thee van de maté theeplant. De plant zelf groeit alleen in Argentinië en in de grensstreken met Brazilië en Paraguay maar wordt wel op dezelfde manier als gewone thee geproduceerd. Vaak wordt het uit een beker van kalebas gedronken met een metalen rietje, dus hartstikke duurzaam. En zo zie je dat het per land kan verschillen.
Duurzame thee
Maar hoe maak je nou je thee duurzaam? Of hoe weet je dat deze duurzaam is? Allereerst kun je kijken of de thee gemaakt is van biologische theeplanten, en of er sprake is van eerlijke handel en lonen (fair trade). Ook de verpakking van de thee is van belang. Losse thee is namelijk duurzamer dan verpakte thee in zakjes. Hoewel dat ook weer afhankelijk kan zijn van het soort zakjes. Je hebt namelijk ook al composteerbare theezakjes. Bij bijvoorbeeld Pieter Pot bestel je losse thee, of thee in composteerbare zakjes in glazen potten. De potten ruil je dan weer om bij een volgende bestelling. Op die manier heb je geen verpakkingsafval. Uiteraard is er nog veel meer bij Pieter Pot te bestellen maar deze blog gaat nou eenmaal over thee.
Keurmerken thee
Dezelfde keurmerken die voor koffie gelden, gelden ook voor thee. Je vind ze op de site van keurmerkenwijzer allemaal op een rijtje, maar denk bijvoorbeeld ook hier aan UTZ, Fairtrade en EKO. De keurmerken staan garant dat de thee op biologische wijze geproduceerd is, dat er geen chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt zijn en er eerlijke arbeidsomstandigheden zijn. Het ene keurmerk kan nog wel de nadruk leggen op bepaalde onderdelen, maar in de basis garanderen ze alle hierboven genoemde onderwerpen.
Duurzame theemerken
Zoals gezegd heb je thee in allerlei varianten, maar zijn er ook verschillende duurzame merken. Hieronder volgen er een paar:
🫖 Clipper Thee
🫖 Fair Trade Original thee
🫖 Tree of Tea
🫖 Simon Lévelt
🫖 LocalTea
🫖 Numi
🫖 Wilder Land
Over LocalTea en Wilder Land lees je zo meteen meer.
Theïne en cafeïne
Bij koffie kennen we allemaal het effect van cafeïne, het stimulerende stofje dat ervoor zorgt dat je meer energie voelt en je alerter bent. Maar hoe zit dat eigelijk bij thee? Daar heet het stofje theïne, zelfde effect alleen dan langzamer omdat het minder geconcentreerd is dan bij koffie. Zowel cafeïne en theïne bevatten namelijk dezelfde stof. Het grootste verschil is dat cafeïne in andere producten dan koffie(bonen) voorkomt, namelijk ook in frisdranken, energiedrankjes en in cacao. Theïne vind je echter alleen in thee. Wil je een thee vrij van theïne, dan kun je kiezen voor kruidenthee, of rooibos thee.
Andere soorten thee
Het meest bekend is denk ik toch wel de groene thee als een ‘ander soort’ thee. Hoewel het wel van dezelfde theeplant komt dan de zwarte thee. Deze groene variant is erg gezond omdat het veel antioxidanten bevat, die dan weer helpen bij het afvoeren van afvalstoffen in je lichaam. Een ander gezond theetje is Matcha (groene thee maar dan in poedervorm). Het is gemaakt van Japanse groene theebladeren die eerst gestoomd en daarna gedroogd worden. Vanuit India is er ook nog de Chai thee, zwarte thee gecombineerd met kruiden zoals steranijs, kaneel en kardemom. Vaak doen ze er dan ook nog melk bij zodat je een kruidige en romige warme drank krijgt.
Verborgen impact thee
Helaas zit er ook bij thee een verborgen impact. Thee komt namelijk bijna altijd van ver weg en daardoor is er altijd een impact op het klimaat. Door de aanwezigheid van theeplantages is er ook minder ruimte voor biodiversiteit in de buurt van de plantages. Daarnaast wordt thee merendeels nog met de hand geplukt. Aan de ene kant levert dat werkgelegenheid op, aan de andere kant is het van belang dat dit gebeurd onder de juist arbeidsomstandigheden. Dat gaat niet alleen over een juiste betaling en goede werkomstandigheden, maar ook over beperken van gezondheidsrisico’s qua gebruik van soorten bestrijdingsmiddelen. En voor degenen die thee met melk drinken zit daar, net als bij koffie, de grootste negatieve impact in qua duurzaamheid.
Nederlandse thee
Nu ga ik mijzelf een klein beetje tegenspreken. Hierboven gaf ik bij de verborgen impact al aan dat thee bijna altijd (ik nam al even een slag om de arm) van ver weg komt. Voorheen was dat standaard zo, maar sinds een paar jaar wordt er ook in Nederland thee geproduceerd. Bijvoorbeeld door LocalTea.
Thee mag overigens alleen thee heten als het compleet van de theeplant gemaakt is, wordt het niet van de theeplant gemaakt, of zitten er onderdelen in zoals kruiden of fruit, dan heet het kruidenthee of infusie.
Local Tea heeft een eigen theeplantage in .. Zundert. Meer duurzaam kan je thee niet worden. Door de manier van het kweken van de theeplanten en doordat het in eigen land geteeld wordt besparen zij op meerdere vlakken het milieu. Doordat zij dit hier lokaal doen is er heel veel minder CO2 uitstoot (96%), minder energieverbruik (99%) en minder waterverbruik (99%) ten opzichte van andere grote theemerken.
Thee en biodiversiteit
Wilderland is ook een Nederlands bedrijf, maar maakt een infusie van kruiden (kruidenthee) door (on) kruiden in te zaaien op de randen van de akkers en / of weilanden van boeren. Door de kruiden in te zaaien zorgen zij zo voor meer biodiversiteit. Niet alle kruiden worden dan ook gebruikt, maar blijft een gedeelte staan voor allerlei insecten om zo de biodiversiteit in Nederland te herstellen. Voor de boeren is het een nieuw verdienmodel en dragen ze bij aan een betere wereld. Over win win gesproken.
Water besparen bij thee zetten
Naast dat je kunt letten op het soort thee dat je koopt (wel of niet biologisch en Fairtrade) kun je je thee gebruik nog duurzamer maken door afgepast water te zetten voor je thee. Dus niet meer dan je nodig hebt, zodat je niets hoeft weg te gooien. En als je toch te veel thee water hebt opgezet, laat het dan afkoelen en gebruik het bijvoorbeeld voor je plantjes, dan hoef je niets te verspillen aan water.
Losse thee vs theezakjes
Als je een fervente theedrinker bent dan kun je het beste kiezen voor losse thee, zo heb je zo min mogelijk verpakking en restafval. Drink je af en toe thee, dan is thee in een theezakje toch weer beter omdat dat de smaak langer vasthoud. Kijk dan wel of je voor thee in composteerbare theezakjes kunt gaan. Klaar met je kopje thee? Het gewone theezakje hoort bij de restafval, de losse thee en het composteerbare theezakje bij het GFT.
Theefeitjes
Nog een aantal theefeitjes op een rij, gewoon omdat het leuk is:
🍵 In Nederland wordt ongeveer 3 koppen thee per dag gedronken.
🍵 Wereldwijd wordt er meer dan 3 miljard kilogram aan thee verbouwd per jaar.
🍵 Het is namelijk op water na de meest gebruikte drank in de wereld.
🍵 Alleen de top van een volwassen theeplant wordt geplukt om thee van te maken. Een nieuwe top groeit binnen 7 tot 15 dagen weer aan.
🍵 De duurste thee in de wereld is een zeldzame Chinese thee en kost ongeveer 1500 dollar per 0,45 kg (1 lb)
🍵 Thee zelf bevat geen calorieën.
🍵 Groene, witte en zwarte thee, het komt allemaal van dezelfde theeplant.
🍵 Thee kan ook bij een diner gedronken worden in plaats van wijn.
Thee en duurzaam ondernemen
Ook op thee gebied kun je dus verduurzamen binnen je bedrijf. Maak hierin bewuste keuzes als je de volgende keer thee, en de bijbehorende producten, gaat kopen en kies voor duurzame thee, duurzame suiker en eventueel duurzame honing. Wil je het helemaal afmaken doe dan de thee in duurzame mokken van natuurlijke materialen zoals bamboe. Of bekers van porselein of RVS. Door je theeservies heen, breng dan eens een bezoek aan een tweedehands winkel. Origineel, een stuk goedkoper en beter voor het milieu.
Thee op een rijtje
Als het goed is ben je nu weer wat meer te weten gekomen over thee. En heb je van alles qua duurzame thee op een rij. Het is een eeuwenoud drankje, en je ziet dat je ook thee drinken duurzaam kunt maken binnen je bedrijf. Duurzame thee is niet alleen letten of de thee biologisch en Fairtrade is. Het is ook, afhankelijk of je een theeleut bent of niet, er op letten of je wel of niet losse thee koopt. Thee kun je op allerlei manieren drinken en ook de bijbehorende ingrediënten die je er eventueel in doet kun je zo duurzaam maken als je wilt. Duurzame thee, dat is andere thee 
Drink jij jouw thee al duurzaam?
Dit artikel delen:
Praktisch: bewaren voor later op Pinterest:
